
Yer Tutucu Nedir?
Yer tutucu, süt dişleri çekildiğinde veya kaybedildiğinde oluşan boşlukların kapatılmasına yardımcı olan apareylerdir. Çocuk diş yer tutucular, süt dişinin yerine gelecek kalıcı diş için gerekli boşluğun korunmasını sağlayan ağız içi aparatlardır. Çocuk diş yer tutucular, çocukların dişlerinin doğru şekilde çıkmasını sağlar ve kalıcı dişlerin doğru pozisyonda yerleşmesine yardımcı olur. Böylece çocuğun diş yapısının düzgün bir şekilde gelişmesini destekler.
Metal veya akrilikten üretilebilen çocuk diş yer tutucular sabit veya hareketli formda kullanılabilmektedir.
Çocuğunuzun diş yapısına uygun olacak şekilde yer tutucular üretilir ve ağızda herhangi bir kesme veya törpüleme işlemi yapılmadan yerleştirilir.


Yer Tutucular Hakkında Merak Edilenler
Yer Tutucu Yapılmazsa Ne Olur?
Bazen ebeveynler ""Çocuğumun süt dişi biraz erken düştü, nasılsa yerine alttan yeni diş geliyor. Yer tutucu kullanılmazsa ne olur ki?"" şeklinde düşünebilirler. Süt dişleri çiğnemeyi sağlamanın yanı sıra daimi dişlerin sürmesi için gereken yeri koruma fonksiyonu da görmektedir. Dolayısıyla erken süt dişi kaybı alttan gelen daimi dişlerde çapraşıklık oluşması ve hatta daimi dişlerin gömülü kalması gibi birtakım sorunların yaşanma riskini artırmaktadır. Çocuklarda yer tutucu kullanımı erken süt dişi kaybı sonrasında oluşabilen malokluzyonun önlenmesini sağlar. Bu da ilerleyen yaşlarda oluşabilecek ortodontik tedavi ihtiyacını azaltabilir.
Yer Tutucu Acıtır mı?
Çocuk diş yer tutucu tedavisi uygulanırken ağrı ya da acı hissedilmemektedir. Tedavi uygulanırken anesteziye de ihtiyaç duyulmamaktadır. Çocukalrda yer tutucu kullanımının başladığı ilk günlerde ağız içi yaralar görülebilir. Ağız içi doku zaman içerisinde uyum sağlayarak söz konusu şikayetler ortadan kalkacatır.
Yer Tutucu Varken Yemek Yenir mi?
Hareketli yer tutucular yemekten önce çıkarılabilir. Yemekten sonra dişler fırçalanıp gerekli oral hijyen sağlandıktan sonra yerlerine takılabilir. Sabit yer tutucular ise diş hekimi tarafından çıkarılabilir.
Hem sabit hem de hareketli yer tutucular kullanılırken çocukların ağız ve diş sağlığına gereken özeni göstermeleri gerekmektedir. Zira zaman içerisinde apareyler etrafında besin birikimine bağlı olarak çürük oluşabileceği unutulmamalıdır.
Yer tutucu takıldıktan sonra hangi yiyeceklerden kaçınmalıyız?
Yer tutucunun zarar görmemesi için dikkatli olmak gerekmektedir. Sert ve yapışkan yiyecekler (karamel, sakız) ve ısırılması zor olan gıdalar aparatı kırabilir ya da zarar verebilir.
Yer Tutucu Kullanırken Nelere Dikkat Etmek Gerekir?
Yer tutucunun istenilen sonucu vermesi için aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir:
-
Yer tutucunun etkinliği için günlük düzenli kullanım şarttır. Kullanıma ara verilmesi, cihazın ağız içiyle olan uyumunu bozabilir ve tedavinin etkinliğini azaltabilir.
-
Gece yatmadan önce yer tutucu çıkarılmalı, dikkatlice temizlenmeli ve temiz su içinde saklanmalıdır. Uzun süre kuru ortamda bırakılan yer tutucular, şeklini kaybedebilir ve ağız içine uyumu bozulabilir.
-
Yer tutucunun bakımı ve temizliği konusunda diş hekiminin verdiği talimatlara harfiyen uyulmalıdır. Düzenli diş fırçalama ve diş ipi kullanımı, yer tutucu etrafındaki diş ve diş etlerinin sağlığını korumak için çok önemlidir.
-
Sert yiyecekler ve şekerlemeler, yer tutucuya zarar verebileceğinden, bunlardan kaçınılmalıdır.
Yer Tutucu Kaç Yaşında Takılır?
Bazı ortodontik tedavilerin belirli yaş önerileri olmasına rağmen, yer tutucuların kullanımı her vakaya özel olarak belirlenir. Bir çocuk süt dişini ya da dişlerini beklenenden erken kaybettiğinde, çocuk diş hekimi durumu değerlendirerek bir yer tutucunun gerekli olup olmadığına karar verir.
Hareketli Yer Tutucu Nedir?
Hareketli yer tutucu, birden fazla diş kaybı yaşayan hastalarda kullanılan ve hasta tarafından takılıp çıkarılabilen apareylerdir. Hareketli yer tutucu, temel olarak dişlere geçen tutucu kroşeler ve akrilik plaktan oluşur. Hareketli yer tutucu hem görünümü bozan diş eksikliklerini kapatarak estetik bir gülümseme sağlar hem de yemek yeme ve konuşma gibi fonksiyonları geri kazandırır.
Sabit Yer Tutucu Nedir?
Sabit yer tutucu, tek diş kaybı yaşayan çocuklarda diş boşluğunun korunması için kullanılan sabit aparatlardır. Sabit yer tutucunun sağladığı avantajlar şunlardır:
-
Daimi dişin doğru şekilde sürmesini sağlar.
-
Dişlerin yer değiştirmesini ve çapraşıklığı önler.
-
Ortodontik tedavi ihtiyacını azaltabilir.
Yer tutucu takıldıktan sonra konuşma etkilenir mi?
Yer tutucu takıldıktan sonran çocuğunuzun dil ve dudakları ağız içerisine yerleştirilen bu aparata alışmaya çalışır. Bu sırada özellikle de ilk birkaç gün yer tutucu konuşmayı biraz etkileyebilir. Ancak bu genellikle geçici bir durumdur ve genelde birkaç gün içinde çocuğunuz yer tutucu ile konuşmaya alışır.